Allergikos
¨ΑΨΟΥ¨! Είναι η τρίτη φορά που φταρνίζεται το παιδί σας σήμερα; Καθώς του δίνετε άλλο ένα χαρτομάντιλο σίγουρα αναρωτιέστε αν τα συμπτώματα του – φταρνίσματα, μπούκωμα, καταρροή- είναι ¨κρύωμα ¨ή αλλεργία. Είναι ένα παιδί που είναι συνέχεια ¨κρυολογημένο¨, δεν κοιμάται καλά εξαιτίας του μπουκώματος τη νύχτα και νυστάζει στο σχολείο; Είναι πολύ πιθανό αυτό το παιδί να έχει αλλεργική ρινίτιδα.
Η αλλεργική ρινίτιδα είναι ένα συχνό πρόβλημα στην παιδική και εφηβική ηλικία. Η συχνότητα της έχει αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία 20 χρόνια και υπολογίζεται πως είναι 8,5% στις ηλικίες 6-7 ετών και 15% στις ηλικίες 13-14 ετών.
Πρόκειται για φλεγμονή του βλεννογόνου του μύτης και συνυπάρχει κατά 80% με αλλεργική επιπεφυκίτιδα. Αποτελεί το ¨σήμα κατατεθέν¨ ενός παιδιού με αναπνευστική αλλεργία. Μπορεί να είναι εποχική ή ολοετής.
Ολοετής αλλεργική ρινίτιδα: αυτοί που πάσχουν από ολοετή ρινίτιδα έχουν συμπτώματα όλο το χρόνο και η κατάσταση μπορεί να μοιάζει με ένα ¨συνεχές κρυολόγημα¨. Συνήθως προκαλείται από αλλεργιογόνα εσωτερικού χώρου, όπως ακάρεα οικιακής σκόνης, μύκητες, επιθήλια ζώων.
Συχνά η ολοετής ρινίτιδα επιπλέκεται και από παραρρινοκολπίτιδα εξαιτίας της χρονιότητας των συμπτωμάτων. Τα μικρότερα παιδιά μπορεί να εμφανίζουν και συχνές ωτίτιδες. Ολοετής ρινίτιδα από ενδοοικιακά αλλεργιογόνα εμφανίζεται συνήθως σε μικρότερες ηλικίες , σε σχέση με την εποχική.
Εποχική αλλεργική ρινίτιδα: προκαλείται συνήθως από αλλεργιογόνα όπως γύρεις, ζιζάνια, δέντρα. Εμφανίζεται συνήθως σε παιδιά σχετικά μεγαλύτερης ηλικίας ( 6-7 ετών και άνω). Πολλά παιδιά, όμως, μπορεί να είναι ευαισθητοποιημένα σε περισσότερα του ενός αλλεργιογόνα ( π.χ. γύρεις και ακάρεα) και συνεπώς να εμφανίζουν και πάλι ολοετή συμπτώματα με εποχική συνήθως επιδείνωση .
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Τα κλασικά συμπτώματα και σημεία της αλλεργικής ρινίτιδας είναι τα εξής:
Ρινική απόφραξη( μπούκωμα): μπορεί να είναι συνεχής ή να εμφανίζεται ανά διαστήματα. Είναι το αποτέλεσμα του οιδήματος ( πρήξιμο) εξαιτίας της αλλεργικής φλεγμονής. Χαρακτηριστικά πολλά παιδιά εξαιτίας της συμφόρησης ροχαλίζουν και αυτό προβάλλεται από τους γονείς ως προέχον σύμπτωμα.
Ρινική καταρροή: μπορεί να είναι πρόσθια ή οπισθοριννική . Η μύτη συνήθως τρέχει και η έκκριση είναι σα ¨νερό¨, διαυγούς ή λευκωπής χροιάς.
Ρινικός κνησμός ( φαγούρα): προκαλεί τη χαρακτηριστική κίνηση σκουπίσματος της μύτης προς τα πάνω και οδηγεί όταν χρονίζει στην εγκάρσια πτυχή της μύτης όπως φαίνεται και στις εικόνες. Πολλές φορές συνοδεύεται και από φαγούρα στο φάρυγγα και τα αυτιά.
Πταρμοί ( φταρνίσματα): συνήθως είναι πολλαπλά και αλλεπάλληλα στη διάρκεια της ημέρας. Χαρακτηριστικότερα είναι τα πρωινά φταρνίσματα.
Άλλα σημεία: Μαύροι κύκλοι κάτω από τα μάτια. Η ένταση τους εξαρτάται από τη χρονιότητα και τη σοβαρότητα της ρινίτιδας.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση βασίζεται, όπως και σε κάθε άλλο νόσημα, στο λεπτομερές ιστορικό, την κλινική εξέταση και τον εργαστηριακό έλεγχο.
Εργαστηριακός έλεγχος: Συνήθως οι δερματικές δοκιμασίες νυγμού (test αλλεργίας ), μία εξέταση εύκολη και ανώδυνη, θέτουν τη διάγνωση. Σε κάποιες περιπτώσεις απαιτείται και η ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων έναντι αλλεργιογόνων στο αίμα, ενώ σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις απαιτείται περαιτέρω έλεγχος όπως ρινική πρόκληση σε κάποιο αλλεργιογόνο.
Τα συνηθέστερα αίτια αλλεργικής ρινίτιδας στον Ελλαδικό χώρο 
- Γύρεις
- Ακάρεα οικιακής σκόνης
- Επιθήλια ζώων
- Μύκητες
Είναι αναγκαίο επίσης, ο θεράπων ιατρός να δώσει προσοχή στη συνύπαρξη άλλων νοσημάτων όπως η αλλεργική επιπεφυκίτιδα, βρογχικό άσθμα, για να δώσει την κατάλληλη θεραπεία.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η θεραπεία της αλλεργικής ρινίτιδας στα παιδιά πρέπει να βασίζεται στα εξής:
- Αποφυγή αλλεργιογόνων
- Θεραπεία συμπτωμάτων με φάρμακα
- Ειδική ανοσοθεραπεία.
Η θεραπεία της αλλεργικής ρινίτιδας στα παιδιά είναι πολύ αποτελεσματική. Εάν ακολουθήσουμε τις οδηγίες του γιατρού μας και βοηθά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των παιδιών. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά με αλλεργική ρινίτιδα έχουν δυσκολίες στον ύπνο, είναι ευερέθιστα και με παρουσιάζουν αδυναμία συγκέντρωσης στο σχολείο. Αυτά τα προβλήματα μπορεί να επηρεάσουν την καθημερινότητα του παιδιού. Επιπλέον, αν η αλλεργική ρινίτιδα παραμεληθεί, μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερο σοβαρές καταστάσεις όπως το άσθμα.
Αποφυγή αλλεργιογόνων
Η αποφυγή των αλλεργιογόνων συνήθως δεν είναι εφικτή. Ίσως την καλύτερη αποτελεσματικότητα έχει η αλλεργία στα επιθήλια ζώων ( γάτα, σκύλος), όπου προτείνεται φυσικά η απομάκρυνση του ζώου από το σπίτι. Για τα ακάρεα και τους μύκητες, το αλλεργιογονικό φορτίο ελαττώνεται με μέτρα βελτίωσης του εσωτερικού περιβάλλοντος διαβίωσης. Όσον αφορά στις γύρεις η αποφυγή τους είναι σχεδόν αδύνατη, αφού ταξιδεύουν δεκάδες χιλιόμετρα. Την εποχή της γυρεοφορίας προτείνονται μέτρα όπως κλειστά παράθυρα στο σπίτι, ή το αυτοκίνητο, κλιματισμός, αποφυγή κυκλοφορίας στις μέρες με πολύ αέρα κ.α
Συμπτωματική θεραπεία
Η θεραπεία με φάρμακα είναι ουσιαστικά θεραπεία των συμπτωμάτων και μόνο. Συνήθως, χρειάζεται ένα αντιισταμινικό και ένα ρινικό στεροειδές. Κι εδώ έχει μεγάλη σημασία η εκπαίδευση στη σωστή χρήση κυρίως του ρινικού σπρέυ. Ο ασθενής λαμβάνει τα φάρμακά του για την περίοδο που υπάρχει το υπεύθυνο αλλεργιογόνο. Δεν αλλάζουν, όμως, την φυσική πορεία της νόσου.
Ανοσοθεραπεία
Είναι η μοναδική αιτιολογική θεραπεία.
Στοχεύει στην επανεκπαίδευση του ανοσολογικού μας συστήματος ώστε να μην αντιδρά στα αλλεργιογόνα αναγνωρίζοντάς τα ως εχθρούς. Πρόκειται για ενέσιμη ή υπογλώσσια θεραπεία που συνήθως διαρκεί 3-5χρόνια. Τα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά από τον πρώτο χρόνο της θεραπείας. Το σημαντικότερο είναι ότι, σύμφωνα με μελέτες, προλαμβάνει την ανάπτυξη νέων ευαισθητοποιήσεων σε αλλεργιογόνα , και επηρεάζει τη φυσική πορεία της νόσου, αναστέλλοντας την εξέλιξη της αλλεργικής ρινίτιδας σε βρογχικό άσθμα.
