ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑΣ ΣΕ ΥΜΕΝΟΠΤΕΡΑ

Τα υμενόπτερα χωρίζονται σε οικογένειες κυριότερες από τις οποίες είναι οι μέλισσες και οι σφήκες. Στις πρώτες ανήκει η κοινή μέλισσα και η άγριομέλισσα ή βομβίνος (buble bee). , στις δεύτερες οι σφήκες (υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη), ο πολίστας (μικρή σφήκα που βρίσκεται συνήθως σε στέγες και σοφίτες και φτιάχνει φωλιά που μοιάζει από χαρτί) και η μεγάλη σφήκα ή σερσέγκι ή σκούρκος (European Hornet). Για την ταξινόμηση-ονομασία των υμενοπτέρων του ελληνικού χώρου πατήστε εδώ.
Τα δηλητήριά τους έχουν ορισμένα κοινά αλλεργιογόνα αλλά και κάποια άλλα που είναι ειδικά για κάθε ομάδα – αν υπάρχουν δηλαδή στη μέλισσα δεν υπάρχουν στη σφήκα και το αντίστροφο. Εξαιτίας αυτών, ένας ασθενής μπορεί να είναι αλλεργικός μόνο στη μέλισσα, μόνο στη σφήκα ή και στα δύο. Γι’αυτό σημαντικό μέρος της δουλειάς του Αλλεργιολόγου είναι να ταυτοποιήσει με ακρίβεια το αίτιο της αλλεργίας.

Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε κάτι ιδιαίτερα σημαντικό το οποίο συχνά δημιουργεί σύγχυση και παρερμηνείες.

Οι εξετάσεις που γίνονται για τη διερεύνηση της αλλεργίας, δείχνουν αν ένας ασθενής είναι ευαισθητοποιημένος. Αυτό δε σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και αλλεργικός! Μπορεί δηλαδή σε κάποιον, όλα τα τεστ και οι εξετάσεις να «δείχνουν αλλεργία» αλλά να ανέχεται τα τσιμπήματα χωρίς οποιοδήποτε πρόβλημα. Αυτό έχει την εξής σημαντική συνέπεια: οι εξετάσεις είναι απαραίτητες και εξαιρετικά χρήσιμες σε περίπτωση θετικού ιστορικού αντίδρασης, σε περίπτωση δηλαδή που έχει ήδη τσιμπηθεί κάποιος και έχει προκληθεί ορισμένου βαθμού αντίδραση. Αντίθετα, αν δεν υπάρχει ιστορικό τσιμπήματος ή αν αυτό προκάλεσε μόνο ήπια, τοπική αντίδραση, εξετάσεις μπορούν να γίνουν αλλά τα αποτελέσματά τους δε δίνουν σαφείς απαντήσεις. Με άλλα λόγια, δυστυχώς στην παρούσα φάση δε μπορεί να γίνει αξιόπιστος προληπτικός έλεγχος του πληθυσμού.

Ποιές είναι οι εξετάσεις που οδηγούν στην ορθή διάγνωση; Χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Η πρώτη είναι αιματολογικός έλεγχος που γίνεται σε ειδικά εργαστήρια. Πρόκειται για τα αποκαλούμενα RAST ή CAP τα οποία δείχνουν αν υπάρχουν ειδικά αντισώματα στο αίμα του ασθενούς καθώς και έναντι ποιου δηλητηρίου αυτά κατευθύνονται. Τα τελευταία χρόνια η έρευνα έχει προοδεύσει πολύ και οι αιματολογικές εξετάσεις μπορούν να διαχωρίσουν με μεγάλη ακρίβεια το «ένοχο» έντομο.

Η δεύτερη κατηγορία εξετάσεων είναι τα δερματικά τεστ. Αυτά επιβεβαιώνουν τα ευρήματα του αιματολογικού ελέγχου και επιπλέον δίνουν ένα μέτρο της βαρύτητας της αντίδρασης. Η ταυτόχρονη τέλεση και των δύο εξετάσεων είναι απαραίτητα καθώς δίνει τη μέγιστη δυνατή πληροφορία στον αλλεργιολόγο.