Allergikos
Τα ακάρεα της οικιακής σκόνης είναι αλλεργιογόνα που προκαλούν αναπνευστική αλλεργία, σε όλο τον κόσμο. Τα δύο πιο συνήθη είδη ακάρεων είναι το Dermatophagoides pteronyssinus και το Dermatophagoides farinae, που προκαλουν διασταυρούμενη ευαισθητοποίηση και αλλεργία, δηλαδή συνήθως όποιος έχει αλλεργία στο ένα έχει και στο άλλο. Αυτό οφείλεται σε κοινές πρωτεΐνες τους, που υπάρχουν στις απεκκρίσεις τους (εντερικά κύτταρα και πεπτικά ένζυμα). Η εισπνοή αυτών των απεκκρίσεων είναι που προκαλεί αναπνευστική αλλεργία.
Μια πρόσφατη εκτενή ανασκόπιση [Calderón ΜΑ, et al, J Allergy Clin Immunol Pract 2015;3:843-55] αναφέρεται στην διάγνωση και αντιμετώπιση του προβλήματος. Αυτό που τονίζεται κατ’ αρχάς είναι πως η διάγνωση συχνά γίνεται βάσει της συμπτωματολογίας, με ελλειπή αλλεργιολογικό έλεγχο. Για να γίνει σωστά η διάγνωση (ώστε να έχει αποτέλεσμα η θεραπεία), είναι αναγκαία η διεξαγωγή δερματικών δοκιμασιών από τον Αλλεργιολόγο και επιβεβαίωση με ειδικά αντισώματα. Η διενέργεια δοκιμασίας πρόκλησης με ακάρεα μπορεί επίσης να είναι απαραίτητη σε κάποιες περιπτώσεις.
Σύμφωνα με μια πολυκεντρική μελέτη που διεξήχθη στην Ευρώπη (Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία κι Ισπανία) με συμμετοχή 4.016 ατόμων, ακόμη και σήμερα, η διάγνωση της αλλεργίας στα ακάρεα είναι περιορισμένη, ενώ υπάρχουν πολλοί ασθενείς που θεωρούν πως δεν είναι αντιμετωπίσιμη και την θεωρούν “κάτι που πρέπει να δεχθείς πως θα το έχεις μια ζωή”.
Για την αντιμετώπιση της αλλεργίας στα ακάρεα υπάρχουν τρεις άξονες: η αποφυγή, η φαρμακοθεραπεία και η ανοσοθεραπεία. Η αποφυγή τους γίνεται με την χρήση καλυμμάτων για τα στρώματα, καθαρισμού, χρήσης φίλτρων στον κλιματισμό και ακαρεοκτόνων. Δυστυχώς τα αποτελέσματα είναι αντικρουόμενα και δεν έχει αποδειχθεί με ισχυρά πειστήρια η αποτελεσματικότητα κάποιου από τα μέτρα αποφυγής τους, όταν η αναπνευστική αλλεργία έχει γίνει χρόνια, με εξαίρεση ίσως των ακαρεοκτόνων. Αυτό που είναι όμως παρήγορο είναι πως αν ληφθούν μέτρα αποφυγής στην έκθεση στα ακάρεα, μαζί με μέτρα αποφυγής ερεθιστικών παραγόντων (όπως ο καπνός τσιγάρου), υπάρχει βελτίωση των συμπτωμάτων.
Η φαρμακοθεραπεία γίνεται με τα ίδια φάρμακα που αντιμετωπίζονται και οι υπόλοιπες αναπνευστικές αλλεργίες. Δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα για την αντιμετώπιση αλλεργικής ρινίτιδας ή άσθματος από ακάρεα, για το κάθε φάρμακο. Βέβαια το ποιο είναι το αλλεργιογόνο όταν χρησιμοποιούμε αντιαλλεργικά φάρμακα δεν έχει και τόση σημασία: η φαρμακοθεραπεία είναι αποδεδειγμένα αποτελεσματική. Το αρνητικό είναι πως η δράση της διαρκεί όσο και η θεραπεία, με τα συμπτώματα να επανέρχονται εκ νέου μετά τη διακοπή της, αφού ο ασθενής εκτίθεται ξανά στο αλλεργιογόνο.
Η ανοσοθεραπεία αποτελεί την μόνη αιτιολογική θεραπεία της αναπνευστική αλλεργίας από τα ακάρεα οικιακής σκόνης. Τα αποτελέσματα των μελετών είναι πολύ ενθαρρυντικά, τόσο για την αντιμετώπιση της αλλεργικής ρινίτιδας, όσο και για την αντιμετώπιση του αλλεργικού άσθματος. Αυτό που τονίζεται στην ανασκόπηση είναι πως τα δεδομένα δείχνουν αποτελεσματικότητα τόσο στη χρήση της ενέσιμης, όσο και της υπογλώσσιας ανοσοθεραπείας και για τα δύο είδη αλλεργίας. Μάλιστα φαίνεται πως η ανοσοθεραπεία στα ακάρεα είναι πιο αποτελεσματική σε σύγκριση με την ανοσοθεραπεία γενικά σε όλα τα είδη αλλεργιογόνων.
Τέλος υπογραμμίζουν πως η βοήθεια του ειδικού μπορεί να δώσει λύσεις, ενώ η «αυτοθεραπεία» με φάρμακα που θα πάρει ο ασθενής χωρίς την επίβλεψη του ιατρού του, οδηγούν σε πλημμελή ρύθμιση του προβλήματος.
