Κάθε ασθενής είναι ευαισθητοποιημένος σε συγκεκριμένα αλλεργιογόνα. Αυτά είναι αποκλειστικά υπεύθυνα για την εκδήλωση των συμπτωμάτων σε κάθε περίπτωση: είτε πρόκειται για αναπνευστική, τροφική, φαρμακευτική ή άλλη αλλεργία. Επομένως είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αποφεύγει την έκθεσή του στα αλλεργιογόνα με κάθε δυνατό τρόπο – από τα χρόνια του Ιπποκράτη άλλωστε έχει τονισθεί η σημασία της πρόληψης έναντι της θεραπείας των νόσων.
Στην περίπτωση της φαρμακευτικής αλλεργίας η αποφυγή του υπευθύνου φαρμάκου είναι σχετικά απλή υπόθεση αρκεί αυτό να έχει εντοπισθεί με ακρίβεια. Ο αλλεργιολόγος με τη βοήθεια των διαγνωστικών εργαλείων που διαθέτει προσδιορίζει το φάρμακο, ή και την οικογένεια των φαρμάκων που προκαλούν αλλεργία, και δίνει οδηγία αποφυγής τους. Επιπλέον, και πιο σημαντικά, δίνει οδηγίες σχετικά με τα εναλλακτικά φάρμακα που μπορεί να λάβει ο ασθενής του σε περίπτωση ανάγκης.
Ανάλογα και στην τροφική αλλεργία, η σημασία του αλλεργιολογικού ελέγχου είναι μεγάλη ώστε να αποφεύγεται το υπεύθυνο τρόφιμο και μόνο. Δυστυχώς σε πολλές περιπτώσεις (ιδιαίτερα στα παιδιά) ακολουθούνται δίαιτες αποφυγής τροφίμων που δεν δικαιολογούνται, οι ασθενείς στερούνται σημαντικών θρεπτικών συστατικών και φορτίζονται με αδικαιολόγητο άγχος. Από την άλλη τονίζεται ότι στην περίπτωση της τροφικής αλλεργίας χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή καθώς τα τροφικά αλλεργιογόνα μπορεί να είναι «κρυμμένα».
Για παράδειγμα, ξηροί καρποί χρησιμοποιούνται ευρέως στη βιομηχανία τροφίμων και μπορεί να υπάρχουν ως ίχνη σε πολλές τροφές. Επίσης το φαγητό σε ταβέρνες ή εστιατόρια χρειάζεται προσοχή: πρέπει να τονίζεται στο προσωπικό η ύπαρξη αλλεργίας ώστε να μην χρησιμοποιούνται κοινά σκεύη/σχάρες/επιφάνειες που μπορεί να προκαλέσουν ενδεχόμενη επιμόλυνση του φαγητού με αλλεργιογονικές τροφές. Σε κάθε περίπτωση ο αλλεργιολόγος είναι αυτός που θα καθοδηγήσει αναλυτικά τον ασθενή του και θα τον εκπαιδεύσει στην αποφυγή επικίνδυνων παγίδων.
Τα αεροαλλεργιογόνα που προκαλούν αναπνευστική αλλεργία είναι αυτά που πιο δύσκολα μπορούν να αποφευχθούν. Ζούμε σε μια περιοχή της Μεσογείου με πολύπλοκη χλωρίδα και κλιματολογικές συνθήκες που επιτρέπουν την ανθοφορία για μεγάλες χρονικές περιόδους. Τα αεροαλλεργιογόνα με τους ανέμους μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις και πολλά φυτά (όπως το περδικάκι) επιβιώνουν ακόμα και σε πεζοδρόμια και μαντρότοιχους των πόλεων.
Ο έλεγχος λοιπόν του εξω-οικιακού περιβάλλοντος είναι ιδιαίτερα δύσκολος και ουσιαστικά ποτέ δε μπορεί να είναι πλήρης. Ανάλογα δύσκολη είναι και η αποφυγή ενδο-οικιακών αλλεργιογόνων όπως τα ακάρεα της οικιακής σκόνης και οι μύκητες. Ορισμένα μέτρα αποφυγής των πρώτων είναι η χρήση ειδικών καλυμμάτων για τα στρώματα και τα μαξιλάρια, το πλύσιμο των κλινοσκεπασμάτων στους 70 βαθμούς, η χρήση ηλεκτρικής σκούπας και ιονιστών ατμόσφαιρας με ειδικά φίλτρα, η αποφυγή χαλιών/μοκετών με παχύ πέλος, η απομάκρυνση χνουδωτών παιχνιδιών από το υπνοδωμάτιο κ.ά. Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Οι μύκητες, εκτός του υγρού εδάφους, λαθροβιούν σε υγρές επιφάνειες όπως τοίχους σε μπάνια, υπόγεια και γκαράζ, σε ξύλινα περβάζια και κουφώματα κ.ά. Είναι αυτονόητο ότι αν το αλλεργιογόνο είναι επιθήλιο γάτας ή σκύλου απαγορεύεται η κατοχή (και ιδίως η στενή συμβίωση) με το ανάλογο ζώο, οι επισκέψεις σε κλειστούς χώρους όπου ζουν κ.ά. Αν και οι κλινικές συνέπειες ενός αυστηρού πλάνου αποφυγής είναι αμφισβητούμενες, κυρίως εξαιτίας της αδυναμίας πλήρους μηδενισμού των αλλεργιογόνων στην ατμόσφαιρα, η κατά το δυνατόν εφαρμογή του μόνο βοηθητικά μπορεί να λειτουργήσει για τον ασθενή.