ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ

* Μύθος: Τα βιολογικά τρόφιμα είναι ασφαλέστερα για τους αλλεργικούς ασθενείς.

Πραγματικότητα: Η τροφική αλλεργία αφορά τις πρωτεΐνες των τροφών, που είναι παρούσες τόσο στα συμβατικά, όσο και στα βιολογικά τρόφιμα. Η κατανάλωση οργανικών ή βιολογικών τροφίμων βοηθά στην αποφυγή τοξικών, μολυσμένων ή μεταλλαγμένων ειδών, οπότε και προτείνεται όταν είναι δυνατόν. Όμως, δεν προσφέρει κάτι έναντι των συμβατικών τροφίμων στην αποφυγή των αλλεργικών αντιδράσεων.

* Μύθος: Η τροφική αλλεργία προκαλείται συνήθως από συντηρητικά και πρόσθετα των τροφίμων.

Πραγματικότητα: Η τροφική αλλεργία στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων προκαλείται από φυσικές πρωτεΐνες των τροφίμων, όπως οι πρωτεΐνες του γάλακτος, του αυγού, του ψαριού ή των ξηρών καρπών. Σε σπάνιες περιπτώσεις, κάποια συντηρητικά ή πρόσθετα των τροφίμων μπορούν να πυροδοτήσουν συμπτώματα που μοιάζουν με αλλεργικά, όπως για παράδειγμα κοκκινίλα στο δέρμα, ζάλη ή ήπια δύσπνοια. Και στις περιπτώσεις αυτές πάντως, η αντίδραση είναι περισσότερο ‘ερεθιστική’ παρά πραγματικά αλλεργική και δεν μπορεί να είναι επικίνδυνη για τη ζωή. Αντίθετα, η αλλεργία στις φυσικές πρωτεΐνες των τροφών μπορεί να είναι επικίνδυνη. Ευτυχώς, υπάρχουν διαγνωστικά εργαλεία που μπορούν να προσδιορίσουν με ακρίβεια τις υπεύθυνες τροφές, ώστε να αποφεύγεται η εκδήλωση αντιδράσεων.

* Μύθος: Αν οι προηγούμενες αλλεργικές αντιδράσεις σε μια τροφή ήταν ήπιες, και οι πιθανές επόμενες αντιδράσεις θα είναι εξίσου ήπιες.

Πραγματικότητα: Αυτός είναι ένας επικίνδυνος μύθος. Ακόμη κι αν όλες οι προηγούμενες αντιδράσεις περιορίστηκαν σε λίγα και ήπια συμπτώματα, όπως για παράδειγμα απλή φαγούρα στο στόμα, υπάρχει η πιθανότητα να επακολουθήσει βαριά, ακόμη και επικίνδυνη για τη ζωή, αντίδραση σε επόμενη λήψη της αλλεργιογόνου τροφής. Η βαρύτητα της αντίδρασης μπορεί να είναι διαφορετική κάθε φορά και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το είδος του αλλεργιογόνου, την ποσότητα της τροφής, τη μαγειρική επεξεργασία, τη συνύπαρξη άλλων παραγόντων όπως μια ίωση, ενδεχόμενη μυική άσκηση κλπ. Μάλιστα, στις περισσότερες από τις καταγεγραμμένες θανατηφόρες αντιδράσεις σε κάποιο τρόφιμο, δεν είχε προηγηθεί σοβαρή αντίδραση στην ίδια τροφή. Επομένως, είναι σημαντικό κανείς να αναζητά ιατρική συμβουλή, ακόμα και σε περίπτωση ήπιων αντιδράσεων.

* Μύθος: Το θετικό αποτέλεσμα σε κάποια αλλεργιολογική εξέταση (πχ RAST) σημαίνει υποχρεωτικά αλλεργία.

Πραγματικότητα: Αυτό δεν είναι απαραίτητα σωστό. Οι εξετάσεις αυτές δε δίνουν απάντηση του τύπου ‘ναι ή όχι’ για πιθανή τροφική αλλεργία. Αντίθετα, μας πληροφορούν μόνο για την ποσότητα των αντισωμάτων εναντίον μιας τροφής, που μπορεί να είναι χαμηλή, μέτρια ή υψηλή. Η ύπαρξη πραγματικής αλλεργίας εξαρτάται και από άλλους παράγοντες, όπως το είδος του μοριακού αλλεργιογόνου, τη συχνότητα λήψης της τροφής ή το προηγούμενο ιστορικό του ασθενή. Ένας υγιής άνθρωπος μπορεί κάλλιστα να έχει κάποιες θετικές τιμές σε εξέταση τύπου RAST, χωρίς να σημαίνει ότι είναι αλλεργικός στις αντίστοιχες τροφές. Η λανθασμένη ερμηνεία των εξετάσεων αυτών συχνά οδηγεί σε υπερβολικές διαγνώσεις ‘πολλαπλής τροφικής αλλεργίας’ και στον αχρείαστο αποκλεισμό ολόκληρων ομάδων τροφών από το διαιτολόγιο. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η ’μετάφραση’ των εξετάσεων να γίνεται από κατάλληλα εκπαιδευμένο αλλεργιολόγο.

* Μύθος: Το μαγείρεμα του φαγητού μειώνει την αλλεργιογονικότητα των τροφίμων.

Πραγματικότητα: Αυτό είναι αλήθεια, μόνο για κάποια αλλεργιογόνα όμως. Για παράδειγμα, το μοσχάρι ή το καρότο μπορεί σε κάποιους ασθενείς να προκαλεί συμπτώματα μόνο όταν δεν είναι καλά μαγειρεμένο. Ομοίως, πολλά αλλεργικά παιδιά που είναι αλλεργικά στο αυγό μπορούν να το ανεχθούν σε ψημένη μορφή, ενδεχομένως μέσα σε κάποιο κέικ. Αυτό όμως δεν ισχύει για όλους τους ασθενείς και για όλα τα αλλεργιογόνα. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του φυστικιού ή της σόγιας, των οποίων η αλλεργιογονική ισχύς μπορεί και να αυξηθεί με το κατάλληλο μαγείρεμα. Ο αλλεργικός ασθενής, λοιπόν, οφείλει να ζητάει ειδικές κατευθύνσεις από τον ειδικό ιατρό, ώστε να γνωρίζει καλύτερα την αλλεργία του και να τροποποιεί αναλόγως τις μαγειρικές του συνήθειες.

* Μύθος: Η αδρεναλίνη είναι επικίνδυνο φάρμακο, οπότε καλό είναι να αποφεύγεται στην αντιμετώπιση των αλλεργικών αντιδράσεων, αφού υπάρχουν και εναλλακτικά φάρμακα όπως τα αντι-ισταμινικά ή τα σκευάσματα κορτιζόνης.

Πραγματικότητα: Αυτός είναι ένας ιδιαίτερα επικίνδυνος μύθος. Όταν η αλλεργική αντίδραση είναι αναφυλακτική, δηλαδή παρουσιάζονται συμπτώματα σε διάφορα σημεία του σώματος και από διάφορα όργανα, τότε η καταλληλότερη αντιμετώπιση είναι η άμεση χορήγηση της αδρεναλίνης. Επειδή μάλιστα η χορήγηση πρέπει να γίνει επειγόντως, και οπωσδήποτε πριν μεταφερθεί ο ασθενής σε κάποιο νοσοκομείο, οι ασθενείς με πιθανότητα αναφυλακτικής αντίδρασης λαμβάνουν από το γιατρό τους ειδικό αυτο-ενέσιμο στυλό αδρεναλίνης με την κατάλληλη δόση για το βάρος σώματος, καθώς και ειδική εκπαίδευση, ώστε να είναι ικανοί να τη χορηγήσουν μόνοι τους. Θα πρέπει να τονιστεί με κάθε έμφαση ότι η αδρεναλίνη είναι το μόνο φάρμακο που μπορεί να εξουδετερώσει μια επικίνδυνη αναφυλακτική αντίδραση, και ότι τα οφέλη από τη χορήγησή της είναι δυσανάλογα μεγαλύτερα από τους ενδεχόμενους κινδύνους.

* Μύθος: Υπάρχουν συνδυασμοί τροφίμων που μπορεί να είναι αλλεργιογονικοί, παρότι ο ασθενής ανέχεται κάθε τροφή ξεχωριστά.

Πραγματικότητα: Η τροφική αλλεργία προκαλείται με συγκεκριμένο μηχανισμό, από λανθασμένη ‘αναγνώριση’ των πρωτεΐνών κάποιας τροφής. Δεν υπάρχει κάποιος μαγικός συνδυασμός τροφίμων που να ενεργοποιεί ενδεχόμενη ‘κρυφή’ αλλεργία.

4.8/5 - (13 votes)
Print Friendly, PDF & Email